Systemisch kijken; hoe doe je dat

Ik ken een vrouw, een oudere dame. Ik noem haar hier Els. Haar hele leven lijkt een strijd, een strijd tegen depressie, een strijd met haar echtgenoot, een strijd met haar dochter en vooral: een strijd met zichzelf.
Kijk je naar het leven van Els, dan zou je kunnen denken: waarom zoveel strijd? Wat maakt dat ze zo veel vecht? Op het oog heeft en had ze altijd alles. Een lieve, zorgzame man en drie prachtige, intelligente, lieve, eveneens zorgzame kinderen en een hele rij gezonde, lieve kleinkinderen. Wellicht af en toe wat financiële tegenslagen, maar ook voor de tijd van die tegenslagen was er veel strijd.

Eén van haar kinderen vertelde mij dat Els is vernoemd naar een ouder, jong overleden zusje. De eerste dochter Els was een paar jaar voor de geboorte van de tweede Els overleden. Over haar en over het verdriet van het vroege overlijden, werd nooit gesproken. De ouders van Els waren heel blij met de komst van weer een dochter en noemden haar ook Els, uit liefde voor haar en haar overleden zusje.

Kijk ik systemisch naar dit verhaal, ook dan dan zie ik de liefde ik zie dat hier wet van (ver)binding een grote rol speelt (zie mijn vorige nieuwsbrief), Volgens de wet van (ver)binding heeft iedereen recht op een plek. Ook degenen die niet zijn blijven leven, niet levend zijn geboren of zelf hebben gekozen de familie fysiek te verlaten. Iedereen hoort er bij, iedereen heeft recht op een plek.

Door Els te vernoemen naar haar eerder overleden zus en niet over de eerste Els te spreken, kreeg de tweede Els een plek die niet de hare was. En er was voor de eerste, oudere Els geen (juiste) plek meer. Kijk ik met deze, systemische ogen, naar het leven van Els, dan begrijp ik haar beter en begrijp ik haar strijd.

En natuurlijk speelt hier meer. En uiteraard hoeft het niet voor iedereen die is vernoemd naar een oudere broer of zus zo te gaan. Het is een verklaring, een manier om te kijken naar wat er kan spelen in iemands leven.

Iedereen gaat anders om met zijn of haar (systemische) rol in het leven. Het blijft altijd: hoe is het voor jou? Hoe neem jij je plek? Waar zoek jij de balans?